پژوهش‌ها نشان می‌دهد که سوءمصرف مواد مخدر در بسیاری از افراد با داروهای مسکن تجویزی شروع می‌شود. اما چرا برخی افراد با مصرف داروهای حاوی مخدر، بیشتر احتمال دارد دچار وابستگی و اعتیاد شوند.
جسیکا لوئث و دنیل منویچ، پژوهشگر علوم اعصاب دانشگاه روان در نیوجرسی آمریکا، در مقاله‌ای که در وب‌سایت کانورسیشن منتشر شده است می‌نویسند شواهد علمی حاکی از آن است که شاید جنسیت هم در احتمال ابتلا به اعتیاد و هم بازگشت به اعتیاد نقش داشته باشد.
یافته‌ها نشان می‌دهند که زنان بیشتر از مردان احتمال دارد داروهای حاوی مخدر برایشان تجویز شود و سرعت گذارشان از مصرف دارویی اولیه به سمت سوءمصرف ناشی از اعتیاد بیشتر است. علاوه بر این، زنان هنگام ترک مواد مخدر بیش از مردان هوس مصرف دوباره دارند و ممکن است علائم ترک در آن‌ها شدیدتر باشد. بنابراین، زنان ممکن است بیشتر در معرض خطر اعتیاد مجدد پس از ترک قرار داشته باشند.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
اما علت این تفاوت‌های جنسیتی در سوءمصرف مواد مخدر و احتمال بازگشت به اعتیاد چیست؟ یک عامل احتمالی تفاوت سطح هورمون‌های جنسی اصلی‌ــ تستوسترون، استروژن و پروژسترون‌ــ میان زنان و مردان است.
بر اساس یافته‌های لوئث و منویچ، تمایل به مصرف کوکایین هنگام تخمک‌گذاری، دوره‌ای که سطح استروژن بالا است، افزایش پیدا می‌کند.
داده‌ها نشان می‌دهد که تسکین درد ناشی از مخدر در دوره منتهی به تخمک‌گذاری در چرخه قاعدگی افزایش پیدا می‌کند، هنگامی که سطح استروژن افزایش و پروژسترون کاهش پیدا می‌کند.
داروهای مخدر با اتصال و فعال‌سازی پروتئین‌های موسوم به گیرنده اوپیویید (مخدر) در نقاط گوناگون مغز و نخاع، درد را کاهش می‌دهند. مغز همچنین مخدر طبیعی خودش را تولید می‌کند که اوپیویید درون‌زا نام دارد. افزایش سطح استروژن هم تعداد گیرنده‌های اوپیویید و هم میزان برخی اوپیوییدهای درون‌زا را در بخش‌های گوناگون مغز افزایش می‌دهد. این تغییرات می‌تواند در تفاوت میزان تسکین درد ناشی از مخدر در چرخه قاعدگی نقش داشته باشد.
در تحقیق روی موشها مشخص شد که موشها در بازه زمانی منتهی به تخمک‌گذاری اهرم دریافت تزریق وریدی هرویین را کمتر فشار می‌دهند که نشان می‌دهد با افزایش سطح استروژن، تمایل به مصرف هرویین کاهش پیدا می‌کند.
شواهد جدیدتر حاکی از آن است که این موضوع احتمالا در مورد داروهای تجویزی حاوی مخدر نیز صدق می‌کند و اثر اکسی‌کدون در مرحله‌ای که سطح استروژن و پروژسترون بالا رفته یا به‌تازگی از اوج پایین آمده است، کاهش پیدا می‌کند.
این یافته‌ها می‌تواند نقش مهمی در نحوه تجویز داروهای حاوی مخدر ایفا کند و جنسیت و وضعیت هورمونی در نظر گرفته شود تا خطر تبدیل مصرف دارویی به اعتیاد کاهش پیدا کند.
